Paciènci(-à-cresto)
Rumex cristatus
Polygonaceae
Noms en français : Patience à crêtes, Rumex à crêtes.
Descripcioun :Aquesto paciènci es uno grando erbo di làrgi fueio en cor à la baso emé d'enflourejado longo e denso. Es uno planto que nous vèn di Balkan. Se recounèis bonodi si valvo tant larjo que longo (5 à 8 x 5 à 8 mm) e qu'an uno pichoto cresto.
Usanço :Li fueio de la paciènci-à-cresto soun acampado e manjado dins soun pais d'óurigino (Grèço, Sicilo, Turquìo...). Jouino, li fueio podon èstre manjado cruso, mai pu vièio, soun proun amaro e li fau faire bouli (poussible emé de la). Ramentan que faudrié pas trop n'en manja malodi l'acide óussali.
Port : Grando erbo
Taio : 0,6 à 1,2(2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino mediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Rumex cristatus DC., 1813
Sourbeireto
Agrimonia eupatoria
Rosaceae
Àutri noum : Agrimouano, Agrimeno, Agrimòni, Erbo-de-vèire, Erbo-venerello.
Noms en français : Aigremoine eupatoire, Agrimoine.
Descripcioun :La sourbeireto se recounèis eisa emé sa longo espigo de flour jauno e si fru croucu que se prenon dins la lano di bèsti. Trachis dins li relarg un pau umide.
Usanço :Sougno lou mau de garganto, lou raumas, la brounchito e li blessaduro. D'un biais generau es un bon vulneràri e sougno tambèn li moureno, la cagagno e ajudo à pissa : "Pèr pissa se prenié de tisano de sourbeireto, aquelo planto que fai de pichoun pegot [...] Se metié la planto entiero aqui, la tijo amé li flous. " D. Camatte, Senés, (J.-L. Domenge in EbV, op.cit.). E peréu pèr la tèsto : "Ai mau de tèsto, vau me faire uno infusioun d'agrimouano" (P. Lieutaghi, op.cit. p. 64).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Agrimonia
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Agrimonia eupatoria L., 1753